हरतालिका व्रत भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षातील तृतीया तिथीला (अंदाजे ऑगस्ट आणि सप्टेंबर) पाळले जाते. स्त्रिया आपल्या वैवाहिक जीवनात सुख-शांती टिकवून ठेवण्यासाठी आणि पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी हे व्रत करतात. या दिवशी महिला पूर्ण समर्पणाने भगवान शिव आणि माता पार्वतीची पूजा करतात. लग्नात समस्या किंवा विलंब होत असलेल्या महिलांना चांगला नवरा मिळेल या आशेने हे व्रत पाळतात.

हरतालिका 2023 ची तारीख, शुभ वेळ, महत्त्व आणिकथा जाणून घेऊया.

हरतालिका 2023: तारीख, मुहूर्त आणि वेळ

भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षातील तृतीया तिथीला हा सण साजरा केला जातो. यावर्षी हरतालिका 2023 सोमवार, 18 सप्टेंबर 2023 रोजी आहे.

प्रताहकाल हरतालिका पूजा मुहूर्त: 06:07 AM ते 08:34 AM
तृतीया तिथी सुरू होते: 17 सप्टेंबर 2023 रोजी सकाळी 11:08 वाजता
तृतीया तिथी समाप्ती: 18 सप्टेंबर 2023 रोजी दुपारी 12:39 वाजता

हरतालिका व्रताची पद्धत

हरतालिकेला देवी पार्वती आणि भगवान शिव यांची पूर्ण विधीपूर्वक पूजा केली जाते. हा व्रत दरवर्षी पाळलाच पाहिजे आणि नियमानुसार पाळला पाहिजे. अविवाहित महिला, विवाहित महिला आणि विधवा महिलाही हे व्रत करू शकतात. भाविकांनी पहाटे लवकर उठून स्नान करून ताजे वस्त्र परिधान करावे. यानंतर त्यांनी पूर्ण भक्तिभावाने दिवसभर उपवासाचे व्रत करावे. त्यानंतर गंगाजलात स्वच्छ माती मिसळून शिव, माता पार्वती आणि गणपतीच्या मूर्ती तयार केल्या जातात. मग सर्व स्त्रिया आपली सुहाग थाळी सर्व आवश्यक वस्तूंनी सजवतात आणि देवी पार्वतीला अर्पण करतात.

धोतर आणि टॉवेल देखील भगवान शंकराला अर्पण करावा. या विधीनंतर हरतालिका पूजन केले जाते ज्यामध्ये सर्व देवतांची अत्यंत भक्तिभावाने पूजा केली जाते. व्रत पाळणाऱ्या महिलांनी हरतालिका तीज व्रत कथा वाचावी आणि व्रताशी संबंधित विविध मंत्रांचा जप करावा. सर्व महिलांनीही आपल्या सासू-सासऱ्यांचा आशीर्वाद घ्यावा आणि नंतर ब्राह्मणांना विविध वस्तू दान कराव्यात. गणेश चतुर्थीच्या दुसऱ्या दिवशी तिन्ही देवतांच्या मूर्तींचे शुद्ध पाण्यात विसर्जन करावे.

हरयाली 2023 चे महत्त्व जाणून घेण्या साठी ह्या लिंक वर क्लिक करा

हरतालिका 2023 चे महत्व

हिंदू धर्मग्रंथानुसार, हरतालिका तीज 2023 हा सण भगवान शिव आणि माता पार्वतीचा पुनर्मिलन दर्शवितो. असे मानले जाते की भगवान शंकराच्या दीर्घायुष्यासाठी माता पार्वतीने पहिला हरतालिका तीज व्रत पाळला होता. या दिवशी भगवान शिव आणि माता पार्वती/गौरी यांची पूजा केल्याने सर्व जोडप्यांना वैवाहिक आनंद, शांती आणि आनंद मिळतो. त्यामुळे त्यांच्या पतीचे दीर्घायुष्यही वाढते. या व्रताचे पालन केल्याने घरात धन-समृद्धी येण्यास मदत होते. अविवाहित स्त्रिया देखील चांगला पती मिळवण्यासाठी हे व्रत करू शकतात.

माता गौरी व्रताचे महत्त्व जाणून घेण्या साठी ह्या लिंक वर क्लिक करा

हरतालिका व्रताची कथा

हरतालिका दिवशी भगवान शिव आणि माता पार्वती पुन्हा एकत्र आले. पौराणिक कथेनुसार, हरतालिका तीज व्रत कथा (कथा) भगवान शिवाने माता पार्वतीला सांगितली होती. या कथेत भगवान शिवाने माता पार्वतीला त्यांच्या मागील जन्माची आठवण करून दिली. माता पार्वतीने भगवान शिवाला आपला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी 107 वेळा जन्म घेतला आणि पर्वतराज हिमालयाच्या घरी 108 व्यांदा जन्म घेतल्याने त्यांची इच्छा पूर्ण झाल्याचे त्यांनी सांगितले. माता पार्वती भगवान शिवाला आपला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी कठोर तपश्चर्या करत होत्या. या तपस्याने भगवान विष्णू खूप प्रसन्न झाले आणि त्यांनी पार्वतीचे वडील पर्वतराज हिमालय यांना पार्वतीच्या लग्नाची इच्छा पाठवली होती. परंतु माता पार्वतीला भगवान शिवाशी लग्न करायचे होते, म्हणून तिच्या मित्रांनी तिचे अपहरण केले आणि तिला जंगलात नेले आणि तेथे तिने पुन्हा कठोर तपश्चर्या केली. या व्रताला ‘हरतालिका’ असे म्हणतात कारण माता पार्वतीच्या मित्रांनी तिला तिच्या वडिलांच्या राज्यातून पळवून नेले आणि जंगलात नेले. ‘हरित’ म्हणजे पळवून नेणे आणि ‘तालिका’ म्हणजे मित्र. भगवान शिव शेवटी माता पार्वतीच्या भक्तीवर प्रसन्न झाले आणि त्यांनी तिला पत्नी म्हणून स्वीकारले.

रुद्राभिषेक पूजेचे महत्त्व जाणूनघेण्या साठी ह्या लिंक वर क्लिक करा

माता गौरी/पार्वतीने कठोर तप आणि 108 जन्म उपवास केल्यावर भगवान शिव यांना तिचा पती मिळाला. पर्वतराज हिमालयाने भगवान शिव आणि माता पार्वतीचा विवाह सोहळा पार पाडला. भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षातील ती तृतीया तिथी होती, म्हणजेच हरतालिका तीजचा दिवस होता आणि या दिवशी माता पार्वतीचे व्रत पूर्ण झाले होते. म्हणूनच असे मानले जाते की या दिवशी भगवान शिव आणि माता पार्वती विवाहित जोडप्यांवर आपला आशीर्वाद देतात.

HARTALIKA VRAT

LORD SHIVA